Igielniki
Igielniki wczesnośredniowieczne to wdzięczny przedmiot do dyskusji. W zasadzie każdy egzemplarz ma swoją własną "osobowość". Jak sama nazwa wskazuje, przedmioty te służyły do przechowywania igieł (kościanych lub metalowych). Z materiału archeologicznego znane są igielniki rogowe i metalowe. Pierwszy typ wykonywano przez oczyszczenie wnętrza fragmentu poroża, z którego powstawał igielnik, gładzenie zewnętrznej powierzchni i ewentualnie pokrywano wzorem. Niezbędna była też zatyczka wykonywana zazwyczaj z tego samego materiału. Poniżej przykład z Toruńskiego Muzeum Okręgowego. Według informacji zamieszczonych w Katalogu Znalezisk Archeologicznych igielnik pochodzi z okolic Gniewa.
Poniżej dość luźna wariacja na poruszany temat: igielnik z bzu czarnego. Drewno tego gatunku ma tę właściwość, że jest puste w środku. Całości dopełnia kościana igła. Dla zabezpieczenia zatyczki przed zgubieniem przez otworki przeciągnięta jest dratwa. Na pierwszym zdjęciu system zabezpieczający też jest widoczny :)
Niestety w fotozbiorach nie posiadam żadnego igielnika metalowego, ale zapewniam, że są one także odnajdywane. Były wykonywane z blachy brązowej lub żelaznej. Przykładem niech będą dwa egzemplarze z Truso (fotografia w publikacji Pacifica Terra. Prusowe-Słowianie-Wikingowie u ujścia Wisły. Katalog wystawy, Malbork 2004, s. 105).
Nie ma pewności, że były to igielniki. Krzysztof Jaworski w "Wyroby z kości i poroża..." interpretuje podobne wyroby jako kałamarze.
OdpowiedzUsuńA jakie przesłanki wg autora świadczą o tym, że to kałamarze?
OdpowiedzUsuńAlicjo, może Cię zainteresuje - nie tak dawno wyszedł artykuł o igielnikach: Andrzej Kuczkowski "Średniowieczne tzw. igielniki z rogu i poroża odkryte na ziemiach polskich" [w:] Archeologia Polski, t. LV, z. 1-2, 2010. Niestety, widziałam go tylko pobieżnie w księgarni, nie wiem, czy autor opisuje jakieś nowe egzemplarze. Pozdrawiam!
OdpowiedzUsuńWielkie dzięki za informację o artykule :) Pozdrawiam Cię również, Anonimie.
OdpowiedzUsuńWspomniany artykuł do pobrania:
OdpowiedzUsuńArtykuł do pobrania tu:
http://rcin.org.pl/Content/49527/WA308_66157_P321_Sredniowieczne-tzw_I.pdf