Kurhan koło Zielonki

Cel dzisiejszej wyprawy podchodziliśmy już kiedyś, mijając go o kilkadziesiąt metrów. Ale nauka nie poszła w las, tylko my drugi raz, i ... sukces! Stanowisko w środku Puszczy odnalezione.

Kurhan w typie "Orzeszkowo" jest świadectwem polityki przesiedleń prowadzonej przez pierwszych Piastów. Grupy Pomorców czy Wieletów zmuszone były do zamieszkania na/w granicach Państwa Gnieźnieńskiego. Pozostały toponimy i groby (cmentarzyska: Piaski k. Rochów, Latkowa, Płaczkowo, Włoszakowice czy Pomorzanki). Akcje te miały na celu wzmocnienie własnych "możliwości produkcyjnych" przy okazji rozbijając zbyt skonsolidowane struktury lokalne.

Omawiany obiekt jest usypany na naturalnym wzgórzu, o wysokości 5 m. Na jego zboczu pochowano 4 kobiety w różnym wieku. Każda z nich złożona została w komorze zbudowanej z dużych głazów, z których część wystawała powyżej powierzchni ziemi. Wyposażenie ubogie - odnaleziono jedynie nożyk oraz kabłączek skroniowy (oba przedmioty w jednym grobie). Wnioskując na podstawie konstrukcji kurhanu, sposobu pochówku oraz inwentarza Czesław Strzyżewski oraz Michał Kara określili pochowane jako przesiedleńców z południowo-wschodniego Pomorza (Pojezierze Drawsko-Krajeńskie) z końca X - pierwszej połowy XI w. Pomimo dalszych badań nie odnaleziono innych kurhanów w okolicy, co na tle pozostałych cmentarszysk jest wyjątkiem.

Docenić należy fakt, że obstawa kamienna nie została po badaniach wykopaliskowych przykryta darnią i zapomniana. Z racji położenia w środku lasu mapę sobie daruję, ale dla miłośników i badaczy starożytności słowiańskich pozostawiam koordynaty: 52.566246, 17.144985.

I na koniec rycina z artykułu, na którym merytorycznie dzisiejszy wpis został oparty.

Michał Kara, Osadnictwo ludności pomorskiej i wieleckiej w państwiej pierwszych Piastów, [w:] Slavia Antiqua Tom XLIII, 2002