Cysterskie pamiątki w Kołbaczu

Kołbacz zagościł już na łamach bloga, kiedy opisywaliśmy tamtejsze grodzisko (w okolicy jest jeszcze jedno, stożkowe). Kilka lat później udało nam się dotrzeć do bardziej znanego założenia, czyli pocysterskiego zespołu klasztornego. To malownicze miejsce wzbudza mieszane uczucia. Jak by nie patrzeć, jest zapuszczone, a prace konserwatorskie ruszyły niedawno. Warto jednak podkreślić, że część kościoła za transeptem ku zachodowi nie jest używana do celów, dla których została wzniesiona od czasów wprowadzenia na tych terenach religii luterańskiej, czyli od połowy XVI wieku. Mamy tu do czynienia z dosłownie wiekowym zaniedbaniem. Wierzę jednak, że miejsce odzyska przynajmniej część dawnego blasku, o co warto się starać. Chociażby dlatego, że najbliższe opactwo cysterskie znajdowało się... 300 kilometrów na wschód, w Oliwie (mowa oczywiście o założeniach cysterskich z końca XII wieku).

W odróżnieniu od południowej Polski, gdzie osiedlali się przybysze z Francji, cystersi kołbaccy przybyli na Pomorze z duńskiego Esrum. Było to w roku 1173. Według ustaleń badaczy, już w końcu XII wieku zaczęli wznosić pierwszy na Pomorzu ceglany kościół noszący jeszcze cechy romańskie (prezbiterium). Najstarsza faza budowy trwała do połowy XIII stulecia.

Na zdjęciach prezentujemy stan z 30 grudnia 2011 roku. Zaczynamy od strony wschodniej, czyli od absydy, pierwotnie romańskiej, zastąpionej w trakcie licznych modernizacji młodszą formą, znacznie wydłużoną w strosunku do poprzedniej.

Do środka wchodzi się przez północny szczyt transeptu. Wnętrze jest dość nietypowe. Transept oddzielony jest od naw ścianą i razem z prezbiterium służy dzisiaj wiernym.

Widok prezbiterium.

Detal skrzyżowania nawy z transeptem.

Fasada zachodnia z imponującą rozetą. Ta część zabudowań klasztornych powstawała później, od połowy XIII do połowy XIV wieku.

Detal wspomnianej fasady.

Widok od strony nieistniejącego wirydarza.

I na koniec fragment skrzydła zachodniego z Domem Konwersów, którego średniowieczne pozostałości - prawdopodobnie najstarsze w zabudowie klasztornej - oszpecono w latach 80-tych współczesną nadbudową. W kompleksie poklasztornym zachował się również Dom Opata, który ze względu na padający podczas naszej wizyty deszcz nie doczekał się fotki...

Miejsce polecamy wędrowcom. Ma swój urok!

Po szczegółowe informacje w formie internetowej odsyłam na stronę Szlaku Cysterskiego.