Puck 2 - słowiański langskip
Artykuł Puck 2 - a Slavic longship przetłumaczony został przez współautora niniejszego bloga - Marcina Kaczmarka za zgodą Vikingeskibsmuseet w Roskilde.
Autor artykułu: Jan Bill.
Tłumaczenie na język angielski: Gillian Fellows-Jensen.
Prawa autorskie Vikingeskibsmuseet w Roskilde.
The article Puck 2 - a Slavic longship was translated by the co-author of this blog - Marcin Kaczmarek, with the permission of Vikingeskibsmuseet in Roskilde.
Author: Jan Bill.
English translation: Gillian Fellows-Jensen.
Copyright Vikingeskibsmuseet in Roskilde.
Puck 2 - Słowiański langskip
Średniowieczna osada Puck znajduje się w zachodniej części Zatoki Gdańskiej w Polsce. To tutaj w roku 1977, w niewielkiej odległości od linii brzegowej nurkowie odnaleźli relikty starego portu oraz wraki statków leżących na dnie morza. Kompleksowe badania archeologiczne i geologiczne prowadzone w następnych latach wykazały, iż wzrost poziomu morza o 70 cm od czasów epoki wikingów spowodował zatopienie portu i jego zachowanie pod warstwami osadu wraz z wrakami kilku jednostek, w tym łodzi nazywanej Puck 2.
Puck 2 to wrak długiej łodzi (langskip). Zachowały się duże fragmenty śródokręcia oraz sterburty. W dobrym stanie przetrwały także ważne elementy konstrukcyjne - stępka oraz kilson (nadstępka). Oryginalne wymiary łodzi to 19-20 metrów długości i około 2,2 metrów szerokości. Analizy dendrochronologiczne umożliwiły wydatowanie statku na pierwszą połowę X wieku. W konsekwencji pucką łódź przyporządkować należy do tego samego horyzontu czasowego co langskipy z pochówków łodziowych w Ladby i Haithabu, przy czym jest znacząco lepiej od nich zachowana.
Podwodna fotografia śródokręcia łodzi Puck 2. Foto: W. Stępień
W przeciwieństwie do znalezisk skandynawskich łodzi z epoki wikingów konstrukcję łodzi Puck 2 w zasadniczej mierze spojono drewnianymi kołkami a nie żelaznymi nitami. W epoce wikińskiej i we wczesnym średniowieczu na odcinkach wybrzeża, w których dominowała etniczność zachodniosłowiańska, użycie drewnianych kołków oraz mchu jako uszczelnienia klepek było wiodącymi cechami odróżniającymi je od statków budowanych w Skandynawii. Inną cechą odróżniającą korabnictwo skandynawskie od zachodniosłowiańskiego jest sposób mocowania pięty masztu. W statkach słowiańskich gniazdo masztu jest powiązane z wręgą, w skandynawskim szkutnictwie umieszczane było w kilsonie. Puck 2 to przypadek niezwykły gdyż wyposażony został w nadstępkę ściśle odpowiadającą skandynawskim.
Plan łodzi Puck 2
Łódź Puck 2 zbudowana została w czasach intensywnych kontaktów ludności skandynawskiej z zamieszkującymi południowe wybrzeże Bałtyku Słowianami. Powstawały wielkie emporia handlowe chętnie odwiedzane przez Skandynawów, a władcy po obu stronach morza skwapliwie wydawali swe córki sąsiadom za mąż. Codziennością były także wzajemne napady oraz próby podboju - łódź Puck 2 dobitnie wyraża militarną siłę zachodniosłowiańskich książąt. Mimo tego, opisywany statek doczekał się "spokojnej śmierci". Gdy jego żywot jako łódź bojowa dobiegł końca, został połowicznie wyciągnięty na plażę i przybity palami. Jego dno, wypełnione wodą służyło do moczenia lnu, ważnej czynności w procesie produkcji płótna, a w części suchej, osłoniętej od wiatru burtami, powstało małe otwarte palenisko.
Komentarze
Prześlij komentarz