Dwa stożki

Czyli grodziska w Danaborzu i Wyrzysku. Odwiedzone zostało przez nas jeszcze trzecie, w Smogulcu, ale do niego wrócimy zimą - co prawda dało się wejść na obiekt, ale na zdjęciach widać jeden wielki krzak. Zatem jego opis byłby bezcelowy w tym momencie.

Grodzisko stożkowe lub zamczysko w Danaborzu. Aby trafić do obiektu dojechać należy do byłego PGRu, przejść na jego tyły (w przypadku spotkania z lokalsami można dopytać o zamczysko, termin grodzisko nie był im znany) i kierować się ku sporej rozmiarów górce u brzegu Jeziora Grylewskiego. Stanowisko imponuje swoimi rozmiarami - średnica u podstawy 80 m, wysokość ok. 17 m. Na jego szczycie (gdzie obecnie znajduje się kapliczka) w XV wieku ród Danaborskich wybudował donżon, wg rekonstruujących przypomijący zamek-wieżę w Gołańczy. Jej śladów nie udało nam się w gąszczu odnaleźć, o ile cokolwiek na powierzchni plateau jest zachowane. 

Wyrzysk

Na zdjeciu z 1942 roku widzimy kopiec, na nim dwa dęby i ławkę, na której można bylo spocząć i delektować się panoramą Wyrzyska. Miasteczko, malowniczo położone pomiędzy pagórkami, przypomina dolnośląskie wsie i miejscowości. Idylla. 

Wszystko się zmieniło, Wyrzysk jest szary, sypią się post-niemieckie kamienice, pomiędzy nimi powtykane brzydkie bloki mieszkaniowe. Zaniedbano tez kopiec - owszem, nadal na jego szczycie znajdziemy ławeczkę, ale wzgórze na którego najwyższym punkcie jest zlokalizowany zarosło, zarósł też sam kopiec samosiejkami. Podziwiać panoramy już nie sposób. 

Ów kopiec to nic innego jak średniowieczne grodzisko stożkowe, zwane Czubatką (podobnie jak całe wzniesieine.) Stożek o średnicy u podstawy ok. 25 metrów to typowy obiekt w typie motte, na którego szczycie wzniesiono wieżę. Nie znaleźliśmy informacji na temat jakichkolwiek badań archeologicznych, ale raczej śmiało można wszystkie informacje o jego wczesnośredniowieczym datowaniu umieścić na półce z bajkami.